Cognitieve gedragstherapie bij burn-out: wat kun je verwachten?

Je moet je gedachten veranderen. Het klinkt simpel, maar hoe doe je dat? Cognitieve gedragstherapie, of CGT, is een van de meest onderzochte en effectieve behandelmethoden voor burn-out. Maar wat houdt het precies in?

In deze blog leg ik uit wat CGT is, hoe het werkt, en wat je kunt verwachten als je ermee aan de slag gaat.

Wat is cognitieve gedragstherapie?

CGT is een vorm van therapie die zich richt op de relatie tussen gedachten, gevoelens en gedrag. Het basisidee is simpel: hoe je denkt, beïnvloedt hoe je je voelt en wat je doet.

Bij een burn-out zitten veel mensen vast in negatieve denkpatronen. Ik moet perfect zijn. Als ik nee zeg, vinden mensen me niet aardig. Ik ben niet goed genoeg. Deze gedachten voeden stress, uitputting en uiteindelijk burn-out.

CGT helpt je om deze patronen te herkennen en te veranderen.

Hoe werkt CGT bij burn-out?

De eerste stap is bewustwording. Je leert herkennen welke gedachten door je hoofd gaan. Ook de automatische gedachten waar je normaal niet bij stilstaat. Dit zijn vaak de meest schadelijke: ze zijn zo vanzelfsprekend dat je ze als waarheid accepteert.

Vervolgens leer je deze gedachten te onderzoeken. Is deze gedachte waar? Is hij helpend? Wat zou een alternatieve manier van denken zijn?

Tot slot oefen je met nieuw gedrag. Want alleen anders denken is niet genoeg. Je moet ook anders gaan doen. Dit kunnen kleine experimenten zijn: wat gebeurt er als ik een keer nee zeg? Als ik niet alles perfect doe?

Veelvoorkomende denkpatronen bij burn-out

Zwart wit denken komt veel voor. Als het niet perfect is, is het mislukt. Of ik doe alles, of ik doe niets. Dit extreme denken laat geen ruimte voor nuance.

Gedachtelezen is ook typisch. Ze denken vast dat ik niet goed genoeg ben. Hij is boos op me, ik weet het zeker. Je vult in wat anderen denken, meestal negatief.

Moeten is een veelgehoord woord. Ik moet altijd klaarstaan voor anderen. Ik hoort dit aan te kunnen. Dit soort regels leg je jezelf op, maar ze zijn niet realistisch.

Doemdenken gebeurt vaak. Als ik deze deadline mis, word ik ontslagen. Als ik rust neem, stort alles in. Je verwacht het ergste, ook als er geen bewijs voor is.

Wat kun je verwachten van CGT?

CGT is gestructureerd en doelgericht. Je werkt aan concrete, meetbare doelen. Je krijgt vaak huiswerkopdrachten, oefeningen om thuis te doen tussen sessies door.

Het is actief. Je therapeut luistert niet alleen. Jullie werken samen aan verandering. Jij bent de expert van je eigen leven. De therapeut brengt de tools en begeleiding.

Het vraagt inspanning. Anders denken is niet makkelijk. Je hebt jaren een bepaalde manier van denken geoefend. Die verander je niet in een paar sessies. Het vraagt oefening, geduld en moed om je eigen gedachten te onderzoeken.

Hoe lang duurt het?

CGT is meestal een kortdurende therapie. Typisch tien tot twintig sessies. Natuurlijk verschilt dit per persoon. Sommige mensen hebben meer nodig, anderen minder.

Het mooie van CGT is dat je vaardigheden leert die je de rest van je leven kunt gebruiken. Je bent niet afhankelijk van een therapeut. Je leert je eigen therapeut te zijn.

CGT als onderdeel van een breder traject

Bij Keuvel en Kracht kan CGT onderdeel zijn van je behandeling. We combineren verschillende vormen van therapie, afgestemd op wat jij nodig hebt.

Wat CGT uniek maakt, is dat het niet alleen over je verleden gaat, maar vooral over het heden en de toekomst. Je leert praktische tools om anders om te gaan met stress, perfectionisme en overbelasting. Tools die je helpen om niet alleen te herstellen, maar ook om een nieuwe burn-out te voorkomen.

Is CGT iets voor jou?

CGT werkt goed voor mensen die bereid zijn actief aan de slag te gaan. Die nieuwsgierig zijn naar hun eigen gedachten. Die open staan voor verandering.

Als je merkt dat je vastloopt in dezelfde patronen, steeds dezelfde keuzes maakt die je uitputten, dezelfde gedachten hebt die je stress geven, dan kan CGT je helpen om die patronen te doorbreken.

Je gedachten zijn krachtig. Maar jij bent krachtiger. En met de juiste begeleiding kun je leren om die kracht te gebruiken.