Je hebt het waarschijnlijk al vaak gehoord: Heb je mindfulness geprobeerd? Het is een van die adviezen die mensen met een burn-out regelmatig krijgen. Maar werkt het echt? En hoe doe je het dan?
In deze blog duik ik in de wetenschap achter mindfulness en geef ik praktische tips om het toe te passen. Ook als je hersenen niet willen stoppen met malen.
Wat is mindfulness eigenlijk?
Mindfulness is het bewust aanwezig zijn in het huidige moment, zonder te oordelen. Klinkt simpel, maar voor de meeste mensen is het dat niet.
Ons brein is namelijk gewend om te zwerven. Naar het verleden, piekeren over wat je had moeten doen. Naar de toekomst, zorgen over wat nog moet gebeuren. Overal behalve het nu.
Bij een burn-out is dit extra sterk. Je brein staat in de overdrive en wil maar niet stoppen. Juist daarom kan mindfulness waardevol zijn, maar ook juist daarom voelt het zo lastig.
Wat zegt de wetenschap?
Er is inmiddels veel onderzoek gedaan naar mindfulness en de resultaten zijn positief. Mindfulness vermindert stresshormonen. Het verbetert de slaapkwaliteit. Het helpt bij emotieregulatie. Het kan piekeren verminderen. Het vergroot je bewustzijn van lichamelijke signalen.
Onderzoek specifiek bij burn-out laat zien dat mindfulness interventies effectief kunnen zijn als onderdeel van een breder behandelplan. Het is geen wondermiddel, maar wel een waardevolle tool.
Waarom mindfulness lastig voelt bij burn-out
Als je in een burn-out zit, kan stilzitten en niets doen ongelooflijk confronterend zijn. Zodra je stopt, komen alle gedachten, zorgen en emoties omhoog die je hebt weggestopt.
Bovendien: als concentreren al moeilijk is voor dagelijkse taken, hoe moet je je dan concentreren op je ademhaling?
Het belangrijkste om te weten: dit is normaal. Mindfulness gaat niet over een leeg hoofd. Het gaat over opmerken wat er is. Ook als dat chaos is.
Praktische tips om te beginnen
Begin klein, heel klein. Vergeet die dertig minuten meditatiesessies. Begin met een minuut. Een bewuste minuut waarin je let op je ademhaling. Als dat lukt, kun je opbouwen.
Gebruik een app. Apps zoals Headspace, Calm of de Nederlandse Petit BamBou bieden begeleide meditaties die je stap voor stap meenemen. Je hoeft het niet alleen te doen.
Koppel het aan iets dat je al doet. Mindfulness hoeft niet in lotushouding op een kussen. Je kunt mindful je tanden poetsen, je koffie drinken, of douchen. Kies een moment in je dag en gebruik dat als anker.
Wees vriendelijk voor jezelf. Je gedachten gaan afdwalen. Honderd keer per minuut misschien. Dat is niet falen. Dat is oefenen. Elke keer dat je merkt dat je bent afgedwaald en terugkeert, train je je aandacht.
Probeer lichaamsgerichte mindfulness. Als focus op je ademhaling te lastig is, probeer dan een bodyscan. Dit is het systematisch je aandacht door je lichaam leiden, van je tenen naar je kruin. Het geeft je gedachten iets concreets om bij te blijven.
Mindfulness in beweging
Bij Keuvel en Kracht combineren we mindfulness met beweging. En dat is niet zonder reden. Voor veel mensen is bewegen een makkelijkere ingang naar mindfulness dan stilzitten.
Tijdens krachttraining ben je bijna automatisch aanwezig. Je kunt niet piekeren over je takenlijst als je een gewicht optilt. Je moet aanwezig zijn bij wat je lichaam doet.
Dit is waarom onze aanpak zo effectief is: je leert mindfulness niet als abstracte oefening, maar als iets dat je lichaam leert, niet alleen je hoofd.
Geen quick fix, wel waardevol
Mindfulness is geen quick fix. Het gaat niet je burn-out genezen na drie sessies mediteren. Maar als onderdeel van een breder herstelproces kan het enorm waardevol zijn.
Het leert je om uit je hoofd te komen en in je lichaam te zijn. Het helpt je om signalen eerder op te merken. Het geeft je tools om met stress om te gaan, ook na je herstel.
En misschien wel het belangrijkste: het leert je om vriendelijk te zijn voor jezelf. Om niet te oordelen, maar te observeren. Om niet te vechten tegen wat is, maar het toe te laten.
Wil je mindfulness leren op een manier die werkt? Bij Keuvel en Kracht integreren we het in ons traject. Niet als extra oefening, maar als onderdeel van je herstel.
